Energiezuinige woningen voor bewoners Van der Pekbuurt

Begin 2023 is het zover. Dan start de renovatie van het noordelijk deel van de Van der Pekbuurt (Amsterdam-Noord). Eerst komt een blokje van acht woningen aan de beurt. Daarna volgt een operatie die tien jaar duurt. Als die klaar is, heeft iedereen in de Van der Pekbuurt een duurzame, gasloze en energiezuinige woning.

Bart Stuart, voorzitter van de huurdersvereniging, woont twintig jaar in de wijk. ‘Mijn huis is aan renovatie toe. Het is klein en heeft een ongelukkige indeling. Het is koud en vochtig.’ Dat gaat veranderen. Ymere gaat het noordelijk deel van de wijk fors aanpakken.

De woningen (zo’n honderd jaar oud) worden gerenoveerd, geïsoleerd en afgekoppeld van het aardgas. De buitenkant wordt opgeknapt, met respect voor het monumentale karakter. Binnen wordt de indeling soms anders. Ook komt er meer groen in tuinen en de openbare ruimte, en meer regenwateropvang. Het gaat in totaal om 1.123 woningen en 42 bedrijfsruimten.

Eerder kwam het zuidelijk deel van de Van der Pekbuurt al aan de beurt. Vanaf begin 2023 volgt dus de afronding van een plan dat een bewogen voorgeschiedenis heeft. Ooit was zelfs sprake van sloop van dit deel van de wijk. Daarna lagen de plannen enige tijd stil, ook omdat ze financieel niet haalbaar bleken. Uiteindelijk kwam samen met de huurdersvereniging en de gemeente Amsterdam het huidige plan tot stand.

Daarin staan duidelijke afspraken. De belangrijkste: de renovatie gaat stap voor stap, steeds honderd woningen. Alle bewoners kunnen terugkeren naar hun gerenoveerde woning, verhuizen naar een andere gerenoveerde woning in de buurt, of naar elders in de stad (met urgentie). Er zijn duidelijke keuzes gemaakt voor de renovatieaanpak.

Van Der Pek3
De buitenkant wordt opgeknapt met respect voor het monumentale karakter

Samenhang

Wat voor de huurdersvereniging belangrijk is, is dat er ook iets hetzelfde blijft. Bart Stuart: ‘De samenhang in de buurt, die moet blijven. De saamhorigheid. Vaak wordt bij dit soort projecten vooral gekeken naar het vastgoed, de stenen. Maar je moet ook naar de bewoners kijken.’

Hij doelt op de renovatie van het zuidelijk deel, waar woningen zijn verkocht en de bevolkingssamenstelling is veranderd. Als je nu door de Anemoonstraat of de Oleanderstraat loopt, zie je Tesla’s naast Canta’s geparkeerd staan. Stuart: ‘Gelukkig is daarvan geleerd. Natuurlijk, een wijk verandert altijd. Maar de verbetering moet bij iedereen terecht komen. We willen geen tweedeling: heel dure koophuizen en goedkope huur.’

Michelle Oudhuis, procesmanager bij Ymere, wil ook geen tweedeling. ‘Maar eenzijdigheid en een grote instroom van kwetsbare huurders willen we ook niet. Om de veerkracht van de buurt te vergroten, is het belangrijk om een goede balans te zoeken tussen de instroom van kwetsbare en draagkrachtige bewoners. Die laatste hoeven niet per se kopers te zijn. Omdat de woningprijzen sterk gestegen zijn is er een groot gat gegroeid tussen koop en huur. We zoeken dus naar alternatieven. Bijvoorbeeld middenhuur.’ Ymere is primair verantwoordelijk voor de kwaliteit van woningen, maar heeft wel degelijk oog voor de sociale samenhang, voegt ze eraan toe. ‘In de eerste delen die gerenoveerd worden blijven alle woningen in de sociale huur. In het gehele noordelijk deel is dat 70 tot 80 procent. We houden de leefbaarheid goed in de gaten.’

Vertrouwen

Dat geeft vertrouwen en rust, zegt Bart Stuart. ‘De mensen hebben nu weer het gevoel dat dit over hen gaat. Maar let op: we zijn het over niet alles eens. Op complexniveau hebben we een goed gesprek, maar hoe hoger je komt, hoe ingewikkelder het wordt.’ Michelle Oudhuis reageert: ‘Ymere moet altijd naar het geheel kijken: naar andere projecten elders in de stad, naar de exploitatie op lange termijn. Dat kan soms tot discussies leiden. Belangrijk is dat we in goed gesprek blijven. Je kunt verschil van mening hebben en elkaar toch vinden.’

Nog niet alles is duidelijk. De woningen gaan van het gas, maar hoe precies? Dat moet nog worden bepaald. Ymere vindt een warmtenet de beste oplossing. Bij die afweging worden ervaringen in de Gentiaanbuurt betrokken. Daar zijn woningen van Ymere al op stadswarmte aangesloten. ‘Wij vinden dat het vooral betaalbaar, duurzaam en betrouwbaar moet zijn,’ zegt Oudhuis. ‘Zeker nu.’ Voor de bewoners die nu in slecht geïsoleerde huizen wonen, onderzoekt Ymere mogelijke tijdelijke oplossingen om energie te besparen. Oudhuis: ‘Al met al duurt het zo’n twaalf jaar voordat alle woningen zijn gerenoveerd. Dit komt omdat de bewoners van ruim 1100 woningen onmogelijk allemaal tegelijk elders kunnen worden ondergebracht.’

Mede daarom steekt Ymere veel energie in de communicatie. Voor elk deelgebied wordt samen met de bewoners een apart renovatieplan gemaakt. Omdat er veel kwetsbare en laaggeletterde bewoners zijn, zijn er niet alleen digitale middelen en papieren nieuwsbrieven, maar ook persoonlijke contactmomenten en een spreekuur. Zo moet de renovatie uiteindelijk tot een resultaat leiden dat tot tevredenheid stemt. En wanneer is de huurdersvereniging tevreden? Bart Stuart: ‘Als het een Amsterdamse volkswijk blijft. Of laat ik het zo zeggen: als het karakter van de buurt de renovatie overleeft.’


Wilt u meer weten over onze lokale huurdersorganisaties en wat zij voor u kunnen betekenen? Hun gegevens staan op onze website. Of ga rechtstreeks naar de website van de Samenwerkende Huurdersorganisaties Ymere (SHY).

Meer over dit onderwerp:

Geen nieuws meer missen? 

Ontvang het laatste nieuws in uw inbox. Meld u aan voor onze nieuwsbrief

Aanmelden